Lá thư của Tướng

Vào tháng 4 năm 1975, trước làn sóng bạo tàn của quân Khơ Me Đỏ tiến vào thủ đô Nam Vang của Campuchia. Ông đại sứ Mỹ lúc bấy giờ là John Gunther Dean đã mời gọi khẩn cấp thủ tướng Sosawath Sirik Matak hãy lên đường đi lánh nạn. Dù dưới sự đảm bảo của chính phủ Mỹ cho ông và toàn bộ gia đình, với những quyền lợi, sự bảo hộ xứng đáng cho cương vị ông trong cuộc sống lưu vong. Thế nhưng ông đã khẳng khái từ chối lời mời gọi ấy bằng một lá thư gửi đến tòa đại sứ quán Mỹ. Lá thư này trở nên nổi tiếng thế giới và được nhiều lần đem ra đọc tại quốc hội Mỹ.



Nam Vang ngày 16 tháng 4 năm 1975.

Thưa Ngài và Bạn,
Tôi thành thật cảm tạ ngài đã viết thư và còn đề nghị giúp tôi phương tiện đi tìm tự do .
Than ôi ! Tôi không thể bỏ đi một cách hèn nhát như vậy !
Với Ngài (đại sứ John Gunther Dean) và nhất là với xứ sở vĩ đại của Ngài , không bao giờ
tôi lại tin rằng quý vị đã nhẫn tâm bỏ rơi một dân tộc đã lựa chọn tự do .
Quý vị từ chối bảo vệ chúng tôi và chúng tôi chẳng thể làm được gì hết .
Ngài ra đi, tôi cầu chúc Ngài và xứ sở của Ngài được hạnh phúc dưới bầu trời này ..
Nhưng xin Ngài nhớ cho rằng nếu tôi phải chết ở đây và ở lại đất nước tôi yêu dấu thì tuy
đó là điều tệ hại , nhưng tất cả chúng ta đều sinh ra và cũng sẽ chết vào một ngày nào đó .
Tôi chỉ ân hận một điều là đã quá tin và trót tin ở nơi quý vị, những người bạn Hoa Kỳ !
Xin Ngài nhận những cảm nghĩ chân thành và thân hữu của tôi .

Sirik Matak

--------

Khi đó trong chính phủ của ông đã có 150 thành viên bỏ chạy sang Mỹ và các nước khác. Số còn lại tất cả đều bị thảm sát. Riêng thủ tướng Sirik Matak và toàn bộ gia đình, kể cả các người giúp việc cũng bị giết hết.

Cổ kim thường nói con người ta tham sinh húy tử, nhưng với cố thủ tướng Sirik Matak trong lúc biến loạn của cả dân tộc mình và với trách nhiệm của người lãnh đạo, thì việc ông chấp nhận ở lại để chết cùng hàng triệu dân mình trong thảm họa diệt chủng do Khơ Me Đỏ gây ra , là một cốt cách anh hùng. Cái cốt cách mà cũng từ ngàn xưa đã gọi là :

SINH VI TƯỚNG-TỬ VI THẦN

Sống làm tướng- chết thành thần thánh.

Tịnh Mạc