Ngũ phúc lâm môn là gì?

Những năm gần đây nước ta rộ lên phong trào viết và chơi tranh thư pháp. Nhất là khi tết đến thì nhiều nơi buôn bán sầm uất như các khu trung tâm đô thị ,hay các hội chợ tết... ta hay thường thấy các bàn nho nhỏ viết chữ, câu đối hay thư họa. Giá một bức thư pháp thì có nhiều loại khác nhau, trung bình từ vài chục ngàn cho tới vài triệu. Nghệ thuật thư pháp khởi xuất từ Tàu, sau đó lan truyền sang hầu hết các nước lân cận trong đó có Việt Nam. Vì nét bút đã được người viết ''nhập hồn'' vào, có lẽ nó biểu trưng cho sở học, tài hoa và thậm chí là dũng khí của tác giả tạo nên nó. Nên từ xa xưa người ta thường xin các bậc khoa bảng vị vọng cho chữ, để dán trong nhà khi xuân về, hoặc khi có sự quan, hôn, hiếu, hỷ. Với ước muốn nhờ vào cái tài đức của người viết sẽ đem lại sự may mắn cho gia chủ, và nó cũng là một cách bày trí mang nét tao nhã, chuộng văn chương- nghệ thuật của chủ nhà.


( 5 chữ phúc treo lộn ngược, có nghĩa là ngũ phúc đảo. đảo nghĩa là đáo, đáo là đến)

Khác với người Việt, người Hoa thì ngoài treo chữ trong nhà, thì họ còn treo ngoài ngõ, dán trước cửa. Dịp tết ai có đi vào vùng quận 5,6,11 là những nơi tập trung nhiều Hoa kiều tại Sài Gòn. Nếu để ý sẽ thấy hầu hết các nhà của người Hoa đều treo dán đủ loại bùa chú, chữ viết trước cửa. Mà đặc biệt chữ " Ngũ Phúc Lâm Môn '' rất thông dụng. Khi thời gian tôi còn sinh hoạt trong giới võ thuật Chợ Lớn, nhiều năm theo đoàn lân đi rong ruổi khắp nơi, đôi khi thấy tức cười.. Bởi có nhiều nhà giàu sụ, vẫn treo '' Ngũ Phúc Lâm Môn ", mà đáng ra nên nhường bớt phúc cho nhà hàng xóm mới là ''quân tử Hán". Ngược lại có nhiều ''túp lều'' rách, mà trước cửa vẫn dán chữ sơn son thếp vàng '' Ngũ Phúc Lâm Môn'' ... Thầm nghĩ giá mà họ có một phúc thì đã là may mắn lắm rồi, đòi ngũ phúc thì có mà 5 đời nữa. Thế nhưng đó chỉ là cái phong tục, là nét văn hóa từ ngàn đời dân tộc họ truyền lại cho hậu duệ.

Thế thì ngũ phúc gồm những phúc nào?
Đó là : Phúc , Lộc , Thọ, Hỷ , Tài
Nghĩa là : May mắn, tốt lành, sống lâu, vui sướng, tiền của.

Tiết mục có tên là " ngũ phúc lâm môn'' của đoàn lân, là bài biểu diễn của 5 con lân múa trước cửa nhà ( nếu 4 con thì gọi là '' tứ quý hưng long" ) trong tiếng trống rộn rã. Sau đó lần lượt từng con đi vào nhà lạy bàn thờ ông địa, nằm phủ phục lúc lắc một lúc rồi thụt lùi bước ra. Đây cũng là tiết mục dễ múa và thông dụng nhất của các đoàn lân.

"Ngũ phúc lâm môn '' xưa nay vẫn mãi là niềm mơ ước mòn mỏi của biết bao con người trên mặt đất này. Thật vậy nếu nhìn quanh ngó quẩn thấy nhà nào có đủ ngũ phúc thì đôi lúc cũng thở than một câu rằng ..
- Giời ơi là giời ! Tại răng mà ngũ phúc lại hay chui vào nhà ác bá rứa ?

Nhưng lại cũng tự an ủi vì ngũ phúc thì cũng là loại "địa phúc" mà thôi, đã là "địa phúc" thì có ngày...hết phúc !
Ừ, phúc thì sẽ đến khi vô phúc, lộc thì sẽ tới phen thất lộc, thọ thì tới kỳ thì cũng chỉ còn là ..hưởng thọ !
Cái mà con người thật sự cần, có khi lại là cái phúc khác.

Tịnh Mạc