Lỗi tại tôi

Có một thứ mà con người ít ai muốn công nhận là chủ sở hữu, là của mình hay do mình mà có.. Đó là lỗi phạm. Người ta thường đùn đẩy trách nhiệm cho nhau, thường biện minh, giải thích để từ chối nhận lỗi hoặc chỉ nhận một phần có thể tự chấp nhận được. Hoặc nếu có nhận hoàn toàn lỗi ấy, thì cũng chỉ muốn nhận lỗi trong kín đáo với một hay ít người. Dù khi phạm lỗi thì phạm lỗi công khai và gây ảnh hưởng tới nhiều người.

Hơn nữa một đằng thì con người với bản chất tự tôn, khó lòng chấp nhận mình là kẻ gây ra lỗi phạm. Một đằng thì lại có những cá nhân hay cả một tập thể sẵn sàng bao che, lấp liếm, để cái lỗi cái tội có khi to như trái núi mà cuối cùng thì chuyện lớn hóa nhỏ, chuyện nhỏ rồi quên. Cái lỗi, cái tội, cái ác cứ như thế mà tồn tại và lây lan ra ở bất cứ môi trường nào có con người. Dù môi trường đó được cho là trong sạch, minh bạch nhất.

Cả lũ quan to sai phạm đủ điều, liên kết bao dây mơ rễ má... Cũng chỉ là ''thiếu tinh thần trách nhiệm'' và ''hạ cánh'' an toàn trong sự hớn hở vì tài lộc phủ phê. Lũ con cháu , đàn em của họ còn vẫy vùng ngang dọc khắp nơi. Thì lo gì ,vì tre chưa kịp tàn mà lũ măng đã hớn hở mọc tràn lan. Những viên sĩ quan cảnh sát bị kiện cáo lung tung, cuối cùng thì bị kỷ luật là ra '' đứng đường''. Mà '' đứng đường'' thì càng sướng. Bởi thế ta chẳng lạ gì khi thấy viên sĩ quan cấp tá, ôm bị gậy đứng thổi còi toen toét ngoài phố bây giờ.. Hắn đang bị phạt trong sung sướng đấy.

Ngay cả nội bộ chức sắc các tôn giáo, thì cũng không thiếu gì Sư hổ mang, Cha bán linh hồn cho quỷ. Thế nhưng họ cũng được các thế lực "bề trên" rồi cả "bề dưới" bao che, dung túng. Hay do sự khiếp đảm cái quyền lực đen thùi đằng sau hoặc quy tắc quái ác nào ràng buộc...Nên phải câm mồm như hến. Đã quá nhiều những vụ tày đình, khi vỡ lở ra mà bịt không nổi, đã thành những tai tiếng đáng nhục nhã và đau xót.

Chúng ta vẫn biết câu '' nhân vô thập toàn", đã mang kiếp người thì có ai không lầm lỗi, sai phạm, thiếu sót... Để rồi biết "tri nhân tất dung", biết thông cảm và sẵn lòng tha thứ. Tuy thế để nhận được sự thông cảm và tha thứ thì người lỗi phạm phải biết cách nhận lỗi, biết ăn năn và phục thiện. Người tha lỗi cho kẻ khác thì tha thứ trong tinh thần sửa trị, anh minh. Chứ không là dung túng, bao che, đồng lõa...

Vụ việc gần đây của tập đoàn Toyota, đã gây tác hại vô cùng với lòng tin tưởng của người tiêu dùng với hãng xe uy tín nhất nhì thế giới. Tất cả những cá nhân hay tập thể liên quan đều lên tiếng xin lỗi và nhận trách nhiệm, cùng cam kết sẽ giải quyết hậu quả nhanh chóng. Hơn nữa họ cho rằng đã rút ra bài học lớn và hứa không tiếp diễn trong tương lai. Tổng Giám Đốc Toyota đã lên tiếng “Nhận trách nhiệm cá nhân của chính tôi” , dù trách nhiệm đó không hẳn từ ông , khi ông chỉ mới lên nắm chức vụ này, và các sai phạm đã có từ thời các tiền nhiệm và ban bệ đi cùng. Chính phủ Nhật cũng đã có tiếng nói cùng chung với tập đoàn Toyota mà nhận trách nhiệm. về phía nước Mỹ thì người ta cũng đòi hỏi chính quyền cũng phải nhận lỗi của mình khi để các dòng sản phẩm thiếu an toàn được phép lưu hành trong phạm vi lãnh thổ của họ. Quả thế, cách cứu vãn danh dự một cách tốt nhất không phải là đổ lỗi cho kẻ khác, mà chính là nhận lỗi, nhận trách nhiệm về mình. Không thể cứ mãi đấm ngực '' lỗi tại tôi'', nhưng lỗi tại tôi vì bởi...do nó !

Có một bài viết được gọi là ''Kỹ năng nhận lỗi'', được chuyển ngữ sang tiếng Việt. Đây là một khái niệm khá căn bản và cần thiết cho mỗi người chúng ta, dù ở cương vị- phẩm trật nào đi nữa. Bởi biết nhận lỗi, nói cho cùng thì là một hành vi khó thực hiện nhất của con người. Nhất là những con người đang ở những vị trí sang cả, lãnh đạo hay được coi là gương mẫu của một cộng đồng.


Là con người không ai hoàn hảo và không bao giờ mắc lỗi cả. Do đó, biết nhận lỗi là một kỹ năng hết sức quan trọng trong cuộc sống.

1. Nhận lỗi càng sớm càng tốt

Hãy nhận lỗi ngay khi bạn phát hiện ra là mình đã sai. Đừng chần chừ kéo dài thêm nếu không tình hình sẽ còn trở nên nghiêm trọng hơn. Tính bảo thủ chỉ mang lại cho bạn rắc rối mà thôi.

2. Sẵn sàng chịu trách nhiệm

Kỹ năng biết nhận lỗi cần phải đi kèm với tinh thần sẵn sàng chịu trách nhiệm. Đổ lỗi cho kẻ khác chưa bao giờ là một việc làm khôn ngoan vì điều đó sẽ khiến người khác nhìn bạn bằng con mắt khinh thường. Nhận lỗi cũng như chịu trách nhiệm đòi hỏi bạn phải có một tinh thần thật dũng cảm.

3. Xin lỗi

Xin lỗi là một việc cần làm ngay lập tức khi bạn đã phát hiện ra lỗi lầm của mình trước khi mối quan hệ của bạn và người ấy không còn có thể cứu vãn. Biết nhận lỗi và xin lỗi sẽ giúp bạn đẹp hơn trong mắt người khác. Đa số con người khi nhận được lời xin lỗi sẽ sẵn lòng tha thứ vì “đánh kẻ chạy đi chứ không ai đánh kẻ chạy lại”.

4. Sửa sai

Bạn không nên chỉ đưa ra những lời xin lỗi suông mà đi kèm với nó nên là hành động sửa chữa những lỗi lầm đã gây ra để khắc phục tối đa các hậu quả xấu.

5. Rút kinh nghiệm

Mắc lỗi thì không phải là một điều quá đáng trách nhưng nếu tái phạm lỗi thì sẽ rất bị phê bình. Học từ những lỗi lầm cũng là một kỹ năng rất quan trọng. Nó giúp cho bạn trưởng thành."

----

Tóm lại khi biết nhận lỗi và sửa đổi, thì chúng ta không làm giảm đi chút nào giá trị của mình. Ngược lại nó sẽ là điều xóa mờ tất cả những gì sai lầm đã phạm phải. Thậm chí nó là một nhân đức anh hùng của con người sau khi lỗi phạm. Nếu không biết nhận lỗi thì lỗi sẽ trở nên nặng nề, khó mà được sự thông cảm dung thứ. Còn nếu nhận lỗi nhưng không phục thiện, nhận lỗi với thái độ ơ hờ , nhâng nháo...Thì những lời gọi là xin lỗi ấy, chỉ là những lời đầu môi chót lưỡi, không hề có chút giá trị nào.

Bởi thế có câu :

" Sống dũng cảm giản đơn là thế đấy
Nhận mình hèn mà chẳng ngại ngần chi " (Tịnh Mạc )

Tịnh Mạc

(*) Theo VnEcon.com[center]